Bán chi liên
Mô tả ngắn: Bán chi liên là một cây thuốc phân bố chủ yếu ở miền Bắc nước ta, đặc biệt nhiều ở Hà Giang và Hoà Bình.
Mô Tả Dược Liệu
Tên gọi, danh pháp
Bán chi liên còn gọi là tử liên thảo, có tên khoa học là Radix Scutellariae barbatae. Đây là một loài thực vật thân thảo thuộc họ Lamiaceae (họ Bạc hà).
Đặc điểm tự nhiên
Cây thảo, mọc bò, cao 15 – 20 cm. Thân mảnh, hình trụ, mọc đứng, nhẵn hoặc có lông nhỏ. Lá mọc đối, hình trứng, dài 1,25 – 2,5 cm, rộng 0,7 – 0,8 cm, gốc hình nêm hoặc hình tim, đầu nhọn, mép khía răng, mặt dưới rất nhạt. Những lá gần ngọn không cuống, những lá phía dưới có cuống mảnh dài 5 – 6mm.
Cụm hoa mọc ở kẽ lá, lá bấc dạng lá, đài hình chuông, dài 1,5 – 2mm, nhẵn hoặc hơi có lông, có đường sống rõ. Tràng màu xanh lơ, đài 9 – 10 mm, hơi loe ra ở đầu, chia 2 môi, môi trên có 3 thùy, thùy giữa lớn, thùy bên hẹp, môi dưới rộng và tròn. Nhị 4, đính vào 1/3 phần dưới của tràng, không thò ra ngoài, chỉ nhị có lông ở gốc; bầu nhẵn.
Quả nhẵn hoặc có lông.
Phân bố, thu hái, chế biến
Bộ phận sử dụng
Toàn cây, thu hái quanh năm, dùng tươi hay phơi khô.
Mùa hoa: tháng 11.
Thành Phần
Hóa Học Của Bán chi liên
Toàn cây bán chi biên chứa scutellarin scutellarein, carthamidin, isocarthomidin. Ngoài ra, còn có alcaloid, hợp chất phenol, sterol, tanin.
Rễ có cholesterol, β – sitosterol, acid stearic.
Tác Dụng Dược
Lý Của Bán chi liên
Theo y học cổ truyền
Bán chi liên có vị hơi đắng, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu, tiêu sưng, giảm đau.
Theo y học hiện đại
Flavonoid scutellarin có tác dụng ức chế hoạt độ của protein kinase c não chuột cống trắng được tinh chế một phần.
Liều Dùng, Cách
Dùng Của Bán chi liên
Bán chi liên được dùng chữa đinh nhọt, viêm gan với liều 20 – 40g cây khô, sắc uống. Dùng riêng hay phối hợp với các vị thuốc khác.
Trong y học Trung Quốc, toàn cây khô bán chi liên được dùng làm thuốc hạ sốt, lợi tiểu, và điều trị khối u tân sinh, áp xe phổi, lao phổi xơ, viêm ruột thừa, viêm gan, xơ gan cổ trướng. Dùng ngoài, cây tươi giã đắp và nấu nước rửa, trị mụn nhọt sưng đau, viêm vú, viêm mủ da, sâu quảng, rắn độc cắn, sâu bọ cắn đốt, đòn ngã tổn thương. Ngày 20 – 40g sắc uống. Còn dùng thay ích mẫu trị bệnh phụ khoa.
Lưu Ý Khi Sử Dụng Bán chi liên
Tránh dùng cho phụ nữ có thai và người có huyết hư.
Bài Thuốc Có Bán chi liên
Chữa ung thư phổi, ung thư gan, ung thư trực tràng ở thời kỳ đầu: Bán chi liên 40g, bạch hoa xà thiệt thảo 40g. sắc uống ngày một thang hoặc nấu nước uống thay trà hằng ngày.
Nguồn Tham Khảo
Tra cứu dược liệu Bán chi liên: https://tracuuduoclieu.vn/ban-chi-lien.html
